Przystawki do wózków aktywnych – stań się bardziej mobilny!

Wiele osób poruszających się na wózku aktywnym zastanawia się, co zrobić by móc stać się bardziej mobilnym, przejeżdżać większe dystanse czy chociażby towarzyszyć bliskim w czasie rowerowych wycieczek. Niektórzy rezygnują, inni szukają. I bardzo dobrze, ponieważ poruszanie się na wózku to nie koniec świata i nie warto rezygnować z planów oraz marzeń. Co ważne, nie trzeba szukać daleko! W Polsce rynek przystawek jest całkiem dobrze rozwinięty i zapewnia dosyć szerokie pole wyboru. Większość użytkowników znajdzie coś dla siebie, ale żeby to zrobić najpierw trzeba odpowiedzieć sobie na podstawowe pytanie – czego tak naprawdę potrzebujemy? Przystawki bowiem możemy podzielić na trzy podstawowe kategorie:

• ręczne,
• elektryczne,
• hybrydowe.

Każda z nich ma inne zastosowanie, sprawdzi się w innych warunkach. Należy także nadmienić, że sterowanie w niektórych modelach można dostosować do potrzeb osoby i konkretnych schorzeń. W związku z tym rozszczep kręgosłupa nie dyskwalifikuje z możliwości ich korzystania. Jak ze wszystkim należy zachować zdrowy rozsądek i cieszyć się z dodatkowej możliwości poruszania się.

Przystawki ręczne, tzw. handbike

Pierwszą kategorią przystawek, które chcieliśmy Państwu przybliżyć są przystawki ręczne inaczej zwane rowerowymi lub handbike’ami. Jak sama nazwa wskazuje do ich napędzania wykorzystujemy siłę naszych rąk. Z kierownicą jest zintegrowana korba wraz z uchwytami na dłonie. Zasada działania jest dokładnie taka sama jak w klasycznym rowerze - kręcąc korbą napędzamy koło. Z racji często ograniczonej siły fizycznej użytkowników takich przystawek, podstawowym wyposażeniem są przerzutki. W standardzie zazwyczaj mamy do dyspozycji 3 biegi, natomiast za dopłata 7 czy nawet 8, co pozwala na jazdę przy użyciu naprawdę niewielkiej siły. Ten rodzaj dostawki zdecydowanie jest polecany osobom, które wskazaną mają dodatkową rehabilitację ruchową. Pozwala ona zapewnić ciągłą pracę mięśni rąk, a tym samym utrzymać je przez jak najdłuższy czas w sprawności.

Bardzo dużą zaletą przystawek rowerowych jest fakt iż występują one w wersjach zarówno dla dzieci jak i dorosłych. Daje to możliwość nauki jazdy już od wieku około 7 lat w zależności oczywiście od wzrostu dziecka i samego wózka jaki posiada. Przystawki jesteśmy w stanie dopasować do większości wózków, ale trzeba mieć świadomość, że może się zdarzyć, iż do danego modelu akurat nie będzie kompatybilnego rozwiązania. Największą przeszkodą jest szerokość wózka, a dokładniej rozstaw przednich rurek ramy. Najwęższe wózki mogą mieć szerokość co najmniej 30 cm. Do węższych niestety prawdopodobieństwo dopasowania bardzo maleje. Nadmieńmy, że użytkowanie takiej przystawki wiąże się z rozwijaniem większych prędkości jazdy aniżeli na samym wózku, dlatego w przypadku najmłodszych użytkowników zalecane jest korzystanie z ich pod okiem dorosłych. Dziecko nie będzie w pełni świadome możliwych zagrożeń podczas korzystania z przystawki dlatego bardzo ważna jest edukacja ze strony opiekunów.

Przystawki z napędem elektrycznym

Kolejną kategorią które wyróżniamy spośród przystawek są modele z napędem elektrycznym. W odróżnieniu od handbike’ów do napędzania służy silnik elektryczny umiejscowiony przy kole. Za hamowanie także odpowiada ten sam silnik oraz dodatkowo hamulec tarczowy. W kierownicy zamontowane są manetki lub w razie potrzeby dźwignie, które odpowiadają za gaz i hamulec. W niektórych modelach możliwe jest także operowanie przyspieszeniem poprzez naciskanie i podnoszenie kierownicy. Jest to duże ułatwienie dla osób które mają problemy z chwytem dłońmi. Osoby z przepukliną oponowo-rdzeniową najczęściej wybierają standardową wersję z manetkami. Do hamowania służą wtedy zwykłe „klamki”, dokładnie takie same jak klasycznych rowerach.

W zależności od mocy silnika przystawki elektryczne potrafią rozwinąć różne prędkości. Najmocniejsze silniki potrafią rozpędzić użytkownika do prędkości nawet 30 km/h, dlatego są one zalecane tylko dla osób w pełni świadomych możliwości i niebezpieczeństw związanych z takim sprzętem. Zamontowany wyświetlacz ze sterownikiem odpowiada za zmianę biegów (najczęściej za pomocą przycisków), a także za monitorowanie poziomu akumulatora oraz przejechanego dystansu czy prędkości w danym momencie. Przystawki te działają na takiej samej zasadzie co wózki elektryczne, a więc z silnikiem mamy połączony akumulator, który przekazuje do niego prąd. Same akumulatory mają różną pojemność, ale wszystkie łączy sposób użytkowania. Należy pamiętać, że nawet jeśli nie korzystamy przez dłuższy czas z przystawki (np. w okresie zimowym), akumulator powinien być przynajmniej raz na miesiąc podłączony do ładowarki, nawet jeśli wskazuje pełen stopień naładowania. Jest to szczególnie ważne, by utrzymać go w dobrej sprawności. Jeśli zaniedbamy ten aspekt, bateria szybciej straci swoją pojemność i nagle się okaże, że jesteśmy w stanie przejechać zdecydowanie mniejsze odległości niż wcześniej. Im większy akumulator tym większy zasięg, który możemy pokonać korzystając z przystawki. Jednak jest on zależny od kilku czynników takich jak waga użytkownika, teren po jakim się porusza, kąt nachylenia drogi czy także prędkość z jaką jedziemy. Niemniej jednak większość producentów deklaruje zasięg na poziomie około 25-30 km. Jest to zatem świetne rozwiązanie dla osób, które nie mają siły w rękach by ciągle ręcznie napędzać przystawkę lub sam wózek, a przy tym poruszają się np. po mieście. Dzięki takiemu rozwiązaniu można spokojnie pojechać na zakupy, czy wycieczkę z rodziną. Przy obecnej infrastrukturze rowerowej w coraz większej liczbie miast, spokojnie można spędzić miłe popołudnie na świeżym powietrzu np. w parku bez obaw o to czy osoba, która porusza się na wózku da radę dojechać razem z innymi we wskazane miejsce.

Ważną kwestią jest także system mocowania do wózków. Najtańsze modele mają ramiona, które przykręca się do ramy. Niestety takie rozwiązanie często powoduje, że użytkownikowi ciężko jest samodzielnie zamontować przystawkę do swojego wózka. Nie jest to niemożliwe, ale mocno utrudnione. Modele droższe często mają specjalne uchwyty, które pozwalają na wstępne założenie przystawki, dzięki czemu późniejsze stałe zamocowanie ramion jest dużo prostsze i nie wymaga pomocy osób trzecich. Pojawiają się powoli także modele, które są mocowane do podnóżka a ich montaż jest zdecydowanie najprostszy ze wszystkich możliwych.

Przystawki hybrydowe

Ostatnią kategorią przystawek do wózków są przystawki hybrydowe. Stanowią one połączenie modeli ręcznych oraz elektrycznych. Świetnie się nadają dla osób z ograniczoną siłą mięśniową, którzy nie chcą rezygnować z formy rehabilitacji ruchowej na handbike’ach. Umożliwia to silnik elektryczny zamontowany przy kole, który pracuje w dwóch trybach: wspomagania ruszania oraz przyspieszania. Dzięki takiemu rozwiązaniu, na sterowniku samodzielnie ustawiamy siłę z jaką silnik ma nas wspierać, więc jesteśmy w stanie dopasować je do indywidualnych preferencji użytkownika. Należy mieć na uwadze, że takie rozwiązanie pozwala nam na dużo szybsze rozpędzenie zestawu do pożądanej prędkości. Podobnie jak w przypadku przystawek elektrycznych bardzo ważne jest świadome ich użytkowanie, właśnie ze względu na prędkości jakie są możliwe do uzyskania korzystając z pomocy przystawek hybrydowych.

Kolejną niewątpliwą zaletą wynikającą z konstrukcji jest zasięg takiej przystawki. W zależności od stopnia siły wspomagania silnika elektrycznego możliwe jest uzyskanie zasięgu dochodzącego nawet do 100 km. Jest to wielokrotnie więcej niż w przypadku modeli elektrycznych, a do tego nie odczuje się takiego zmęczenia jak w handbike’ach. Dodatkowo należy pamiętać, że nawet w przypadku całkowitego rozładowania akumulatora, w dalszym ciągu będzie można korzystać z przystawki jak ze zwykłej rowerowej. Dla ułatwienia na wyposażeniu znajdziemy także przerzutki, więc nic nie stoi na przeszkodzie by korzystać z niej jak z klasycznej przystawki rowerowej, a wspomaganie elektryczne uruchamiać dopiero gdy zacznie odczuwać się zmęczenie.

Mając już wiedzę jakich sprzętów można szukać na Polskim ryku należy odpowiedzieć sobie na kolejne pytanie – jaką kwotę możemy przeznaczyć na zakup tego typu sprzętu. Najtańsze są modele elektryczne, których ceny zaczynają się od około 7000 zł. Przystawki typu handbike są droższe i tutaj należy nastawić się na wydatek rzędu około 13 000 zł, natomiast najdroższe są modele hybrydowe, których ceny przekraczają często 20 000 zł. Ceny nie należą do najniższych, jednak należy pamiętać, że istnieje możliwość uzyskania dofinansowania ze środków PFRON. Dofinansowywane są napędy elektryczne do wózków, więc przekładając to na przystawki, możliwa jest częściowa refundacja zakupu modelu elektrycznego i hybrydowego w wysokości maksymalnie 7500 zł. Pozostałą kwotę należy pokryć z własnych środków, można wystąpić z prośbą o dofinansowanie do różnych fundacji lub wykorzystać pieniądze zgromadzone na subkoncie w swojej fundacji. Przystawki rowerowe niestety nie są w ogóle dofinansowywane przez PFRON, dlatego ich zakup wiąże się z największym wydatkiem. Tutaj mamy do dyspozycji tylko środki zgromadzone ze zbiórki 1% lub od indywidualnych darczyńców, ewentualnie te, które pozyskamy z innych fundacji w ramach samodzielnie złożonych wniosków o pomoc finansową.

Po więcej informacji zapraszamy do kontaktu z pracownikami naszego sklepu. Chętnie udzielimy dokładnych informacji, pomożemy dobrać odpowiedni sprzęt oraz wypełnić wszelkie wnioski o dofinansowania.

Tomasz Hamera
Vital Med Paweł Kowalczyk
os. Ogrody 29, 27-400 Ostrowiec Świętokrzyski